Doctors4Doctors organiseert een studiedag onder de titel ‘De arts als koorddanser’. Een arts moet vandaag een echte evenwichtskunstenaar zijn, vertelt dr. Raymond Vandebeek van Doctors4Doctors.
Doctors4Doctors heeft een netwerk van speciaal opgeleide artsen die collega-artsen ondersteunen. Een van hen is dr. Raymond Vandebeek, die de studiedag coördineert. “Ik doe veel begeleidingen van collega's, en vanuit die ervaring weet ik hoe moeilijk het voor heel wat artsen is om het evenwicht te bewaren tussen de vele opdrachten en uitdagingen waar je als arts voor staat. Dat is natuurlijk geen probleem dat alleen bij artsen voorkomt, het is een maatschappelijke trend. Ik las vorig weekend nog een artikel over de ‘quarterlifecrisis’. Dat gaat dan over jonge mensen die het moeilijk hebben om te voldoen aan alle verwachtingen: een fijne job hebben, goede partners en ouders zijn, de juiste boeken lezen, de beste sportclubs en vakanties kiezen. We willen ons op zoveel vlakken bewijzen en leggen de lat voor onszelf extreem hoog. Daar worstelen veel mensen mee, ook artsen."
Brandjes voorkomen
De studiedag wil dat probleem onder de aandacht te brengen. Dat past binnen de opdracht die Doctors4Doctors zichzelf stelt, legt dr. Vandebeek uit. “Met Doctors4Doctors zijn we erg bekommerd om het welzijn van artsen. We richten ons op alle artsen: zowel huisartsen als specialisten in elke fase van hun opleiding en activiteit. Je kunt immers geen goede zorg leveren als je zelf niet goed in je vel zit. Een patiënt heeft recht op een gezonde arts, omdat die ook garant staat voor de beste zorg.”
Gaandeweg is Doctors4Doctors geëvolueerd van hulpverlening en begeleiding van artsen die in acute nood zaten naar meer preventie, zegt dr. Vandebeek. “We hebben ingezien dat het niet volstaat om telkens weer brandjes te blussen; je moet voorkomen dat mensen opbranden. Daarin kaderen ook onze studiedagen.”
Positieve gezondheid
Prof. dr. Kiki Lombarts geeft op de studiedag een lezing over het model van positieve gezondheid van Machteld Huber. “In een notendop: geneeskunde was vroeger: hoe houden we zieke mensen in leven? Daarna verschoof de aandacht naar zo lang mogelijk leven. Vandaag willen we ook op een zinvolle manier leven. Daarop speelt de idee van positieve gezondheid in. In de klassieke zorg gaat alle aandacht uit naar klachten en gezondheidsproblemen, en hoe we die kunnen oplossen. Bij positieve gezondheid ligt het accent niet op de ziekte maar op mensen, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt”, legt dr. Vandebeek uit.
De studiedag beperkt zich niet tot theoretische beschouwingen. “We reiken mensen ideeën en materiaal aan waarmee ze zelf aan de slag kunnen en laten lotgenoten aan het woord over hun ervaringen.” Dr. Jonas Brouwers en dr. Karen Bartholomeusen, arts-specialisten in opleiding hebben het over het mentaal welzijn van de aso, en vergelijken de Belgische situatie met het buitenland. Ze formuleren concrete voorstellen tot verbetering van de opleiding. De vakgroep gezondheid en eerstelijnszorg van KU Leuven en UGent kaderen het concept positieve gezondheid met praktische toepassingen. Hoe pak je dit aan, en wat kan je ervan verwachten?
Leiderschap
Prof. dr. Marc Verschueren zal het hebben over persoonlijk en maatschappelijk leiderschap in de zorg. “Persoonlijk leiderschap sluit aan bij het model van positieve gezondheid”, legt dr. Vandebeek uit. “Door jezelf goed leiding te geven kun je beter omgaan met jezelf, en dicht bij je eigenwaarde blijven. Maatschappelijk gezien is leiderschap sterk geëvolueerd. Vroeger was dat top-down: de leider zei hoe het moest. Vandaag komt leiderschap van onderuit. Zelfsturing en samenwerking zijn veel belangrijker. Ook hier willen we tools aanreiken: hoe kom je als arts tot persoonlijk leiderschap, zodat je de bezieling voor je vak kan behouden?”
Cultuurverandering
In de namiddag is er een paneldebat met belangrijke actoren uit de gezondheidssector. Daarin wil Doctors4Doctors op zoek gaan naar ideeën over hoe het huidige systeem verbeterd kan worden. “Als je ziet hoeveel artsen vandaag uitvallen of willen stoppen, dan is dat alarmerend”, zegt dr. Vandebeek. “Daarom willen we een cultuurverandering teweegbrengen. Het mag zeker geen klaaguurtje worden waarin we allerlei frustraties uitstorten. We willen onze verantwoordelijkheid opnemen, ons afvragen wat we zelf kunnen veranderen, maar ook aanbevelingen doen naar het beleid, zodat we daar iets in gang zetten.”
Dit artikel is verschenen in Artsenkrant van 15 september 2022 en verwijst naar de studiedag ‘De arts als koorddanser’ (Doctors4Doctors, 8 oktober 2022).
Comments